Vợ chồng bà Liên sống tại vùng quê nghèo, quanh năm dựa vào đồng ruộng. Bà Liên sinh được hai người con gái, đây cũng là động lực lớn lao để bà cố gắng giành giật sự sống với tử thần.

Được biết hai con của bà là tấm gương sáng trong vượt khó học tập. Người con gái lớn xuất sắc nhận được suất học bồng du học Hàn Quốc, con nhỏ đang học lớp 10.

Gia đình bà thuộc diện hộ nghèo ở thôn, tài sản chẳng có gì ngoài vài sào ruộng, vợ chồng bảo ban nhau làm lụng cũng đủ nuôi mấy miệng ăn. Trước đây chồng bà Liên làm phụ hồ, từ ngày vợ bệnh, ông phải nghỉ làm theo vợ đi bệnh viện, thu nhập không còn, gia cảnh sa sút hẳn.

Căn nhà đơn sơ không có đồ vật đáng giá, chẳng có giếng khoan hay vệ sinh tự hoại, mọi sinh hoạt hằng ngày càng trở nên khó khăn hơn. Đối với bà Liên, quý nhất là chiếc xe máy trị giá 2 triệu đồng ông bà mua cách đây vài tháng để tiện đi khám bệnh.

Thương cảm trước số phận của bà, thông qua tài khoản Báo VietNamNet, bạn đọc đã gửi hơn 14 triệu đồng ủng hộ. Đón nhận tấm lòng của bạn đọc, bà không giấu nổi sự xúc động.

“Tôi đã nghĩ đến tình cảnh mình chấp nhận với số phận, phải về nhà uống thuốc cầm cự. Ngày hôm nay được bạn đọc báo giúp đỡ, tôi như vớ được phao cứu sinh, ân tình này tôi không bao giờ quên được”.

Anh đến một phòng khám và làm một loạt xét nghiệm khác bao gồm chụp CT, nội soi đại tràng, nội soi dạ dày nhưng các bác sĩ không tìm thấy bất kỳ khối u nào.

Thay vì vui mừng, anh lại không tin vào kết quả mình hoàn toàn khỏe mạnh dù được bác sĩ hết lời giải thích. Người bệnh tiếp tục lo lắng với lý do: "Người ta nói đây là chỉ số ung thư nên có lẽ ung thư phải có ở đâu đó". 

Chất chỉ thị ung thư không có giá trị trong việc tầm soát ung thư

Hiện nay, quảng cáo xét nghiệm máu để phát hiện ung thư sớm “từ trong trứng nước” khiến nhiều người tin và thử bởi tính tiện lợi. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng người dân không nên móc hầu bao làm một đống xét nghiệm này để rước nỗi lo vào người. 

“Trong đa số bệnh ung thư, xét nghiệm máu chỉ hỗ trợ chẩn đoán và tiên lượng bệnh chứ không phải là công cụ để tầm soát hoặc chẩn đoán ung thư”, Ths.BS Thịnh thông tin với VietNamNet.

Đồng quan điểm với Ths.BS Thịnh là TS.BS Phạm Nguyên Quý (Khoa Nội khoa ung thư, Bệnh viện Trung ương Kyoto Miniren, Đại học Kyoto, Nhật Bản). Anh cũng là đồng sáng lập và Trưởng dự án Y học cộng đồng tổ chức thiện nguyện với mục tiêu giúp đỡ người bệnh, nâng cao dân trí y tế của người Việt.

TS.BS Quý khẳng định, không có xét nghiệm tầm soát ung thư bằng máu nào được công nhận rộng rãi vì thiếu bằng chứng khoa học chắc chắn về lợi ích.

Theo chia sẻ của TS.BS. Quý, các tín hiệu từ ung thư chỉ xuất hiện nhiều hơn và chắc chắn hơn trong máu khi ung thư tiến triển đến một giai đoạn nhất định. 

Như trong trường hợp ung thư đại tràng, ở giai đoạn 0, khối u khu trú trong lớp niêm mạc nên rất hiếm khi được phát hiện qua xét nghiệm máu mà chỉ có thể phát hiện qua nội soi quan sát trực tiếp lòng ruột. Khi khối u xâm lấn hay "ăn sâu" xuống lớp cơ bên dưới (có khi ăn thủng thành đại tràng và tiếp tục sang cơ quan bên cạnh) mới có tín hiệu nào đó từ ung thư xuất hiện trong máu. 

Theo một số nghiên cứu, độ nhạy của chất chỉ thị ung thư CEA thay đổi theo giai đoạn, chỉ tầm 21% cho giai đoạn I, 39% ở giai đoạn II và 42% đối với giai đoạn III của ung thư đại tràng. Như vậy, nhược điểm của xét nghiệm này là không đủ nhạy và chúng ta có thể hiểu tại sao nhiều người nhận kết quả CEA âm tính nhưng thật ra đã có bệnh ung thư trong người.

“Tầm soát bằng CEA sẽ làm người ta chủ quan vì... âm tính giả. Tôi từng gặp nhiều ca nhập viện vì tắc ruột trong khi CEA hoàn toàn âm tính”, TS.BS Quý cho biết. 

Một điểm trừ khác của chất chỉ thị ung thư là không hề đặc hiệu cho ung thư đại tràng. Chỉ số CEA có thể tăng ở ung thư bàng quang, vú, buồng trứng, phổi, tuỵ, dạ dày, tuyến giáp. Nhưng CEA cũng có thể tăng ở các bệnh lành tính khác như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), viêm túi mật, viêm túi thừa, bệnh viêm ruột, nang vú, hoặc một số bệnh khác ở gan và phổi.

Điều này có nghĩa là nếu CEA dương tính, bác sĩ sẽ thường chỉ định thêm hàng loạt xét nghiệm để đánh giá nguyên nhân tăng CEA. Ngoài lo lắng, ảnh hưởng tâm lý, bệnh nhân sẽ tốn hàng triệu tới hàng chục triệu đồng cho các xét nghiệm như CT cản quang hoặc PET/CT, nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, siêu âm bụng... 

“Chưa kể là các xét nghiệm này sẽ có thể được lặp lại hằng năm vì bệnh nhân khó thoát khỏi ám ảnh từ cái tên 'chất chỉ thị ung thư', dù không có ý nghĩa chỉ thị đặc hiệu gì”, TS.BS Quý khẳng định. 

Với sự lo lắng, hoang mang, người nhận kết quả dương tính thường sẽ đi đo lại định kỳ và tiếp tục các khảo sát cho tới khi tìm ra nguyên nhân gì đó. 

Các báo cáo khác cho thấy việc sử dụng xét nghiệm máu để tầm soát ung thư làm tăng nguy cơ gặp biến chứng y khoa do chẩn đoán và can thiệp quá mức (không cần thiết). Một số bệnh nhân sẽ tình cờ phát hiện ra tổn thương nào đó trong người, phải chọc kim/mổ sinh thiết thêm để chẩn đoán cho rõ ràng mà thủ thuật y tế nào cũng sẽ đi kèm nguy cơ biến chứng.

“Xét nghiệm máu đo các chất chỉ thị như CEA, CA19-9, SCC... có nguy cơ dương tính giả, âm tính giả cao và số liệu thực tế cũng cho thấy chúng không giúp người đi tầm soát sống lâu hơn. Tất cả các Hiệp hội chuyên khoa về ung thư đã ra khuyến cáo không nên sử dụng các xét nghiệm này trong việc tầm soát ung thư. Người dân cần tỉnh táo để không bị rơi vào vòng xoáy quá sợ do dương tính và chủ quan do âm tính”, TS.BS Quý khuyến cáo.

Tương tự, Th.BS Thân Văn Thịnh lưu ý rằng không có một phương pháp nào có thể tầm soát hiệu quả, chủ lực cho tất cả bệnh ung thư. Mỗi một bệnh ung thư lại có một cách tầm soát riêng. Bệnh nhân quan tâm tới tầm soát ung nên tới các cơ sở chuyên khoa ung bướu uy tín và cân nhắc kỹ lưỡng sau khi nghe tư vấn của bác sĩ.

"Vì xét nghiệm tầm soát là một dạng đầu tư cho tương lai và cần làm định kỳ, người dân không nên nghe theo những lời quảng cáo, rỉ tai mất tiền nhưng không có hiệu quả chắc chắn", Ths.BS Thịnh khẳng định.

Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi!

Phát hiện ung thư sau khi xuất hiện cảm giác kiệt sức bất thường

“Sự thay đổi cân nặng của chúng ta phụ thuộc cân bằng giữa năng lượng tiêu hao và nạp vào. Nếu các bạn ăn nhiều bơ hoặc ăn quá nhiều bất kỳ loại thực phẩm nào thì cũng sẽ tăng cân thôi”, cô giải thích.

Chuyên gia Ho cũng khuyến cáo, bơ chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng là một loại thực phẩm giàu calo nên những người đang giảm cân nên tránh ăn quá nhiều. Trung bình mỗi qua bơ chín chứa 250-320 kcal, tương đương 1,5 bát cơm.

Giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Do quả bơ chứa hầu hết là chất béo không bão hoà đơn lành mạnh, giúp giảm cholesterol xấu, giảm mỡ máu, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

Quả bơ cũng có nhiều chất chống oxy hoá như vitamin E, phytosterol và carotenoid giúp bảo vệ hệ thống tim mạch khỏi bị oxy hoá.

Tác dụng tiềm ẩn chống ung thư

Chuyên gia dinh dưỡng Chloe Lee cho hay, tất cả các loại bơ đều giàu chất phytochemical, có tác dụng phòng chống ung thư. Tuy nhiên bà cho rằng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng để khẳng định điều này.

Trong khi đó chuyên gia Edward Li cho rằng, đặc tính chống ung thư có thể từ hạt bơ, chứa lượng chất chống oxy hoá lớn hơn cả thịt quả nhưng đến nay vẫn có rất ít nghiên cứu chứng minh chất chống oxy hoá được giữ lại khi ăn hạt.

Do đó, vị chuyên gia này không khuyến khích người dân tự ăn hạt bơ hay chế biến thành trà cho đến khi có các nghiên cứu sâu hơn.

Cải thiện mắt

Trái bơ có lượng carotenoid cao, là sắc tố hữu cơ tự nhiên trong thực vật được cơ thể sử dụng để tạo ra vitamin A. Thành phần này có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hoá điểm vàng do tuổi tác. Trong 1 quả bơ cỡ trung bình chứa 136 microgam carotenoid.

3 chuyên gia dinh dưỡng từ trái qua: Chloe Lee, Edward Li và Cheri Ho

Tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng

Khi bạn ăn kèm bơ với các món ăn khác sẽ giúp tăng hấp thu vitamin tổng thể từ món ăn chính. Bơ có hàm lượng chất béo lành mạnh cao, là thành phần cần thiết để cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng cần hoà tan trong chất béo.

Chuyên gia dinh dưỡng Edward Li dẫn chứng nghiên cứu gần đây cho thấy, khi thử nghiệm thêm một quả bơ vào bữa ăn với nước sốt cà chua và một phần cà rốt sống, kết quả cho thấy ăn bơ làm tăng đáng kể quá trình chuyển đổi vitamin A trong cơ thể.

Khi kết hợp với cà rốt sống, bơ làm tăng gấp 4 lần tỉ lệ hấp thụ carotenoid. Do đó, chúng ta có thể ăn kèm bơ với các thực phẩm giàu vitamin A như bí ngô, cà chua.

Dù là loại quả tuyệt vời song 3 chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, những người mắc bệnh thận hoặc hội chứng ruột kích thích nên hạn chế ăn bơ.

“Trong mỗi quả bơ chứa tới 950 mg kali, cao gấp đôi lượng kali trong một quả chuối vì vậy những người mắc bệnh thận hoặc đang theo dõi mức độ kali nên rất thận trọng với loại quả này”, chuyên gia Cheri Ho cảnh báo.

Với những người bị hội chứng ruột kích thích, nếu ăn hết 1 quả bơ trong một lần có thể gây khó chịu đường tiêu hoá, kích thích các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, đau bụng do hàm lượng sorbitol cao trong trái bơ.

Vậy làm thế nào để xác định ăn bao nhiêu bơ một ngày là đủ? Không có câu trả lời phù hợp cho tất cả song các chuyên gia dinh dưỡng khuyên mỗi ngày chúng ta không nên ăn quá 1/2 quả bơ, một nửa còn lại hãy cất trong tủ lạnh với một lát chanh bên trên hoặc xịt nước chanh để giữ cho chúng không bị thâm.

M.Anh(theo SCMP)

Người phụ nữ giảm 23kg nhờ phương pháp ăn mới không cần kiêng khem

Bà mẹ 2 con thử hầu hết mọi chế độ ăn kiêng phổ biến mong giảm số cân 92kg xuống nhưng đều thất bại, cho đến khi áp dụng theo phương pháp ăn mới.